تجمع بافت چربی در ناحیهای از بدن را چاقی موضعی یا به عبارت دیگر سلولیت مینامند. سلولیت اصطلاحی است که برای مشخص کردن تودههایی از چربی که معمولاً در باسن، ران و قسمت تحتانی بدن زنان میباشد، به کار برده میشود. چربی " سلولیت " از نظر فیزیولوژیک مشابه چربی طبیعی بدن است. این تجمع چربی معمولاً به صورت فرورفتگیهایی روی پوست نواحی خاصی از بدن مانند بین زانو و استخوان مفصل ران و بین ران و کفل ظاهر میشود.
سلولیت (Cellulitis) را باید از واژه سلولیت (Cellulite) به معنی تجمع بد شکل چربیهایی در زیر پوست به خصوص در خانمها که در سوخت و ساز آنها اختلال به وجود آمدهاست افتراق داد.
این پدیده بدین صورت است که سلولهای چربی در کیسههایی، که در بین رشتههای لایههای مختلف بافت پیوندی پوست نگه داشته میشوند، جمع میشوند. این رشتهها قابل گسترش نیستند، بنابراین به ویژه هنگامی که وزن افزایش مییابد یا پوست فشرده میشود، گلبولهای چربی از شکل طبیعی خود خارج شده و به داخل فشرده میشوند و تودههای پرتقالی شکلی از چربی را تولید میکنند.
سلولیت نوعی عفونت بالقوه شدید در لایه های عمیق پوست و بافت زیرین آن است.
این بیماری می تواند باعث ناراحتی شدید شده و تهدید کننده زندگی فرد باشد. اگر فردی به محض بروز علائم به دنبال درمان باشد، احتمال موثر بودن درمان بسیار زیاد است.
یک بار ابتلا به سلولیت خطر بازگشت آن را افزایش می دهد. یک شخص می تواند برای کمک به پیشگیری از این بیماری، برخی اقدامات را انجام دهد.
سلولیت نوعی عفونت باکتریایی دردناک در لایه های عمیق پوست است که در صورت نادیده گرفتن به طور ناگهانی شروع شده و زندگی فرد را تهدید کند.
موارد خفیف شامل یک عفونت موضعی، همراه با قرمزی در یک منطقه است. موارد جدی تر شامل یک عفونت است که به سرعت در حال گسترش است و می تواند منجر به سپسیس شود.
همچنین عوامل زیر موجب ایجاد سلولیت میشوند:
تحرک و ورزش نکردن: تحرک و ورزش باعث بهبود خونرسانی به بافت چربی زیر پوستی و سوخت و ساز بهتر چربیها میشود.
وراثت: بدین معنی که اگر مادر شما سلولیت دارد شما هم احتمالا” این فرورفتگیهای بد شکل را در اندامهای خود خواهید یافت.
نوشیدن ناکافی آب: توصیه میشود روزانه شش تا هشت لیوان آب بنوشید.
خوردن غذاهای چرب و ناسالم از نظر تغذیهای
سیگار کشیدن
کاهش یا افزایش ناگهانی وزن
جریان ناکافی سیستم لنفاوی
جریان ناکافی خون در ناحیه زیر پوستی
در معرض نور آفتاب قرار گرفتن به مقدار زیاد
بعضی از آلرژیهای غذایی
پیروی از رژیمهای غلط غذایی به منظور لاغر شدن
فاکتورهای افزاینده شانس ابتلاء به سلولیت
جنسیت: زنان به مراتب بیش از مردان مستعد ابتلاء به سلولیت هستند. شاید این بدان علت باشد که در زنان چربی بهطور طبیعی در نواحی پایینی بدن (بین زانو و ران، کفل و ران) توزیع شدهاند که نواحی رایج سلولیت هستند و قدرت ذخیرهٔ چربی در سلولهای چربی مناطق مذکور چند برابر دیگر سلولهای چربی است.
استرس
شیوه زندگی غیرفعال
استفاده از داروهای ضد بارداری هورمونی
تغییرات هورمونی در سنین مختلف زندگی زنان از قبیل بلوغ، بارداری، شیردهی و نیز یائسگی
سن: با افزایش سن، سلولیت بیشتر میشود چرا که از الاستیسیتهٔ پوست کم میشود.
وزن: افزایش وزن و چاقی میتواند سبب افزایش شانس ابتلاء به سلولیت شود.
ژنتیک: این مشکل معمولاً خانوادگی است بنابراین ژنتیک نقش مهمی در پیشرفت سلولیت دارد.
درمان
در صورت داشتن رژیم غذایی صحیح و نیز فعالیت بدنی کافی، استفاده از دستگاههایی با تکنولوژیهای جدید که توسط مراکز مجهز انجام میپذیرد، میتواند در اصلاح سلولیت مفید واقع گردد. وسایل، محصولات و کرمهای زیادی ادعای درمان سلولیت را دارند که تنها بخشی از آنها در کاهش سلولیت نقش دارند. اکثر برندهای معتبر آرایشی دنیا محصولات درمان سلولیت را تولید کردهاند که کارایی و اثربخشی آنها در آزمونهای متعدد مورد تأیید قرار گرفتهاست. همهٔ تکنیکهای درمانی، درمان قطعی سلولیت نبوده و بدون ورزش و تغذیه مناسب بی تأثیر خواهند بود. تحقیقات نشان داده است که ماساژ پوست مجاور ناحیه سلولیت با قدرت کافی و منظم، میتواند در تغییر سایز و نیز ظاهر فرد مبتلا به سلولیت مفید واقع شود.
بهطور خلاصه درمانهای رایج در حل معضل سلولیت عبارت هستند از:
کاهش وزن
بر خلاف تصور خیلی از افراد که فکر میکنند فقط از چاقی موضعی یا سلولیت رنج میبرند واقعیت آن است که خیلی از آنان به افزایش وزن کلی بدن یا چاقی هم مبتلا میباشند؛ لذا چه در آنان که از چاقی کلی رنج میبرند یا فقط سلولیت مشکل آنان است کاهش وزن از طریق یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم یکی از بهترین روشهای درمانی خواهد بود.
لیپوساکشن
بعضی افراد جهت درمان سلولیت به لیپوساکشن متوسل میشوند. در طول لیپوساکشن، پزشک جراح یک تیوپ نازک را از طریق یک برش کوچک زیر پوست شما وارد میکند و بعد چربی را بیرون میکشد. گر چه لیپوساکشن اندام را متناسب میکند اما سلولیت را خارج نمیکند و میتواند ظاهر سلولیت را بدتر کند.
ماساژ به همراه مکش یا اندرمولوژی
بعضی از درمانهای سلولیت بر این پایه است که ماساژ با قدرت به همراه مکش سبب افزایش جریان خون میشود و نفوذ عروق خونی را در تودههای کپسولی چربی امکانپذیر ساخته و بر این اساس باعث جابجایی سموم و کاهش حجم سلولیت میشود. در این روش منحصربهفرد که اندرمولوژی یا LPG نامیده میشود، از وسیلههای دستی استفاده میکنند که پوست را بین غلتک قرار میدهد. شما بعد از مدتی متوجه تغییرات کمی در پوست میشوید. آنچه در این روش مهم است آن که مانند رادیوفرکوئنسی و نیز لیزر ۲ بار درهفته در یک دورهٔ ۱۰ جلسهای باید انجام شود تا نتایج آن ظاهر گردد.
دارو
یک مورد خفیف سلولیت معمولاً در طی ۷ تا ۱۴ روز به درمان آنتی بیوتیکی خوراکی پاسخ می دهد. علائم ممکن است در ابتدا بدتر شود، اما معمولاً ظرف ۲ روز بهبود می یابد.
انواع مختلف آنتی بیوتیک می تواند سلولیت را درمان کند. پزشک پس از در نظر گرفتن نوع باکتری مربوط به عفونت و عوامل خاص هر فرد، در مورد بهترین گزینه تصمیم خواهد گرفت.
درمان خانگی:
نوشیدن مقدار زیادی آب
بالا بردن ناحیه آسیب دیده برای کمک به کاهش تورم و درد
حرکت قسمت آسیب دیده بدن به طور منظم برای جلوگیری از سفتی
مصرف داروهای تسکین دهنده درد، مانند ایبوپروفن
پوشیدن جوراب های فشاری تا زمان بهبودی عفونت
نواع سلولیت
سلولیت انواع مختلفی دارد که بستگی به محل بروز عفونت دارد.
برخی از انواع شامل:
سلولیت اطراف چشم، که در اطراف چشم ایجاد می شود
سلولیت صورت که در اطراف چشم، بینی و گونه ایجاد می شود
سلولیت پستان
سلولیت پری آنال که در اطراف دهانه مقعد ایجاد می شد
ارکان یک رژیم غذایی مطلوب در سلولیت:
به عنوان یک اصل کلی، اگر رژیم غذایی خود را کنترل نمایید، سلولیت میتواند کاهش یابد. در این بخش به عنوان بخشی از مبارزه در جهت کاهش سلولیت بر اجزای اصلی یک رژیم غذایی سالم ضد سلولیت متمرکز میشویم.
یک رژیم غذایی ضد سلولیت با بهبود عملکردهای مرتبط؛ مثل جریان لنف و جریان خون در بدن در کاهش سلولیت مفید است. یک نکتهٔ مهم برای بهبود سلولیت و نیز برای بهبود روند سلامت کلی، تغذیه خوب و سالم و اجتناب از مصرف سموم غذایی و مصرف آب فراوان برای شستشوی سموم بدن و پاکسازی بدن از سموم است.
قانون اصلی در مورد رژیم غذایی مقابلهکننده با سلولیت عبارت است از: محدود کردن مصرف چربی و فست فودها و بر خورداری از فعالیت بدنی مکفی.
در روند اصلاح رژیم غذایی میبایست اولاً مصرف رژیم غذایی پُر چرب نظیر محصولات لبنی چرب، غذاهای حاضری، غذاهای حاوی نگهدارندهها، غذاهای روغنی و غذاهای شیرین حاوی شکر و غذاهای تصفیه شده را کاهش داد. این غذاها کالری اضافه را فراهم کرده و متابولیسم بدن را کند مینمایند که در نتیجه شانس ابتلاء به سلولیت را میافزایند.
علائم سلولیت
علائم زیر ممکن است در منطقه آسیب دیده رخ دهد:
قرمزی و تورم
گرما
حساسیت و درد
برخی از افراد دچار تاول، گودی پوست یا لکه می شوند.
ممکن است فرد علائم دیگری از عفونت را نیز تجربه کند، مانند:
خستگی
لرز و تعریق سرد
لرزیدن
تب
حالت تهوع
عواملی که می توانند خطر سلولیت را افزایش دهند عبارتند از:
سن: سلولیت بیشتر در سنین میانسالی یا بعد از آن اتفاق می افتد.
چاقی: سلولیت در بین افرادی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند بیشتر دیده می شود.
مشکلات پا: تورم (ادم) و زخم می تواند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.
سلولیت قبلی: هر کسی که قبلاً سلولیت داشته باشد، ۸-۲۰٪ احتمال عود آن وجود دارد، تحقیقات نشان می دهد که عفونت می تواند طی یک سال چندین بار دوباره ظاهر شود.
قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی: این موارد شامل آب آلوده و برخی حیوانات از جمله ماهی و خزندگان است.
سایر مشکلات پوستی: آبله مرغان، اگزما، پای ورزشکار، آبسه ها و سایر بیماری های پوستی می توانند خطر ورود باکتری به بدن را افزایش دهند.
ورم لنفاوی: این می تواند منجر به تورم پوست شود، که می تواند ترک بخورد و اجازه ورود باکتری ها را بدهد.
سایر شرایط: افراد مبتلا به بیماری کبد یا کلیه بیشتر در معرض سلولیت قرار دارند.
دیابت: اگر شخصی نتواند دیابت خود را به طور مناسب کنترل کند، مشکلات سیستم ایمنی بدن، گردش خون یا هر دو می توانند منجر به زخم های پوستی شود.